Web Analytics Made Easy - Statcounter

 

به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، جواد طوسی منتقد و نویسنده سینما با انتشار پستی در صفحه اینستاگرامش درباره نمایش «خانه برنارد آلبا» به کارگردانی علی رفیعی یادداشتی را منتشر کرد.

متن از یادداشت به شرح زیر است:

تراژدی تاریخی 

جواد طوسی

طی سال‌های دور و نزدیک، نام دکتر علی رفیعی همواره عامل مجا‌ب‌کننده برای جدی گرفتن یک اجرای نمایشی بوده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

او چه در خانه اصلی خود تئاتر و چه در حضور محدودش در سینما، نشان داده که چقدر برای کاری که در گستره فرهنگ این سرزمین می‌کند و همچنین مخاطب مورد نظرش ارزش قائل است. این انضباط و شور و شیدایی وصف‌نشدنی که گویی سن و سال نمی‌شناسد و این قدرت انتخاب و خلاقیت و نوآوری و نگاه زمانه‌شناسانه عمیق و در عین حال جسورانه که نشان از نوعی مسوولیت اجتماعی روشن‌بینانه دارد، هویت عینی و تشخص‌یافته هنرمند گزیده‌کاریست که باج نمی‌دهد و تجربه در فرم را همخوان با جامعه ملتهب پیرامونش جلو می‌برد. نمایش «خانه برنارد آلبا» که مدتی ا‌ست در تالار وحدت روی صحنه رفته، یکی از سه‌گانه معروف روستایی فدریکو گارسیا لورکا شاعر و نمایشنامه‌نویس و... معروف اسپانیایی (در کنار عروسی خون و یرما)ست. دکتر رفیعی قبلا «عروسی خون» را در سال 1377 و «یرما» را در سال 1392 روی صحنه برد. در آثار نمایشی و دو فیلم سینمایی او (ماهی‌ها عاشق می‌شوند و آقایوسف) با چند مضمون مشترک از جمله عشق و مرگ، قدرت، خشونت، مواجهه و درگیر شدن با تاریخ سروکار داریم. با دقیق شدن در این مجموعه آثار به این نکته پی می‌بریم که دکتر رفیعی همواره از مضمون‌گرایی صرف که به بیانیه صادر کردن و بازی افراطی با کلام تبدیل شود، پرهیز می‌کند. اگر مضمون را در نقطه دید ذهنی او نوعی دغدغه مشترک و مداوم بدانیم، به قول خودش کلام باید ما به ازای تصویری‌اش را روی صحنه پیدا کند. به همین جهت و با توجه به بخشی از تحصیلات دانشگاهی علی رفیعی در حوزه جامعه‌شناسی، با یک شیوه عملی و اجرایی متفاوت در کلیت آثار او روبه‌رو هستیم. در هیچ ‌یک از آثار دکتر رفیعی، نگاه خنثی و انتزاعی و بریده از جامعه و طبقه‌بندی‌های مرسوم آن نمی‌بینید. او آن قدر به کارش اشراف و تسلط دارد که می‌تواند از شخصی‌ترین مفاهیم، به یک نگرش معترضانه و حق‌طلبانه اجتماعی برسد. از این منظر، فقدان یا اسارت عشق در کانون یک خانواده سنتی که قیود و رفتار مستبدانه از سوی ما در این جمع یعنی برنارد آلبا (بعد از مرگ پدر خانواده) معنا و تفسیر و دیکته می‌شود، می‌تواند زمینه‌ساز خشونت، حسدورزی و تراژدی شود. دکتر رفیعی این هوشمندی و زمانه‌شناسی را دارد که با انتخاب چنین متنی، سرزمین فاقد عشق که همه در و پنجره‌ها را به روی خود بسته مورد آسیب‌شناسی قرار دهد و در کانون تراژدی، آرزومند بازگشت عشق به چنین جامعه‌ای باشد

در کنار نقطه پر رنگ عشق در نمایش های 《 عروسی خون》، 《رومئو و ژولیت》 ، 《در مصر برف نمی بارد》 و 《 خانه برنارد البا》، متقابلا نمایش و جولاندهی قدرت را در نمایش های 《 شازده احتجاب》 ، 《شکار روباه》و 《خاطرات جامه دار از زندگی و مرگ میرزا تقی خان امیرکبیر》و وجه دیگری از نمایش 《خانه برنارد البا》 می بینیم. با در نظر گرفتن دیگر مولفه های کاری دکتر علی رفیعی همچون تسلط تصویر بر سایر عوامل که شکلی از 《 تئاتر تصویری》 را با امضای او پایه ریزی کرده و نیز اهمیت نور و رنگ و طراحی صحنه و بازی ها به عنوان نقطه مکمل مضمون در اجرای اخیر 《خانه برنارد البا》 همه این نشانه ها را به وضوح می توان دید. توجه کنیم غالب رنگ‌سیاه از سوی برنارد البا و خدمه اش و اقدام فردی و جسورانه "اده لا" در به رخ کشیده شدن رنگ‌قرمز در این سیاهراه و یا کنتراست رنگ‌سفید(از نظر مفهومی) در چند پرده از نمایش. همچنین ارجاع می دهم به در های بسته شده در پس زمینه سن (قاب) که گاه کلام بر ان غالب می شود و گاه باز شدن دری در ان میان ، طبیعت بکر و نوروز زیبایی را در معرض دید ما قرار می دهد. شاید بتوان گفت اجرا های تئاتری دکتر رفیعی پیوند درستی با سینما و عناصر اصلی ان (از جمله ترکیب بندی قاب) دارد. موسیقی نیز در این مجموعه نقش اساسی در توضیح و تشریح موقعیت و مفاهیم مضمون کار دارد . گاه به حس امیخته با سوء ظن دامن می زند.گاه وقوع حادثه را اخطار می دهد و گاه با تراژدی همنوایی می کند. نکته قابل ذکر دیگر اینکه 《فرم 》به عنوان یک مشخصه ی محوری در اثار دکتر رفیعی، موجودیت خود را از پیوند و همراهی همه این عناصر اخذ می کند.شخصا معتقدم دو پرده در اواسط اجرا بیش از حد بر روزمرگی دختران برنارد البا و سرخوشی های شان اختصاص دارد و تا حدودی نمایش را از ریتم می اندازد .

ولی مجموعا 《خانه برنارد البا》در عین حال که تریلوژی لورکا را در کارنامه هنری علی رفیعی کامل می کند ، الگوی مناسب و متفاوتی از جسارت در نو اوری و کار خلاقانه و تلفیق هنرمندانه فرم و محتوا برای تداوم نمایش یک تراژدی تاریخی _ظاهرا_پایان نا پذیر است. در این اشفته بازار فرهنگی که رنگ و بوی کاسبکارانه نیز به خود گرفته است ، باید قدردان دکتر علی رفیعی و تلاش های فردی و صادقانه اش در مقام یک روشنفکر واقعی و گروه دلسوز و وفادارش باشیم .

 

خبرنگار: علی ناصری

منبع: خبرگزاری برنا

کلیدواژه: جواد طوسی زیبایی فرهنگ و هنر فیلم سینمایی مصر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.borna.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری برنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۹۶۱۱۲۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

بزرگداشت اکبر زنجان پور و دو جای خالی

حمید سمندریان که با شوق فراوان نظاره‌گر کار دانشجویان خود بود، استعداد و توانمندی این دانشجو را کشف کرد و اول بار در نمایش «نگاهی از پل» با او همکاری کرد. اکبر زنجان‌پور در این نمایش به عنوان استعدادی درخشان ظاهر شد و این اولین گام‌های او در جاده موفقیت بود.

به گزارش ایسنا، این خاطره به دهه ۵۰ بازمی‌گردد و حالا دانشجوی سابق قرار است همزمان با زادروز استاد خود و در مراسمی که کانون کارگردانان خانه تئاتر برگزار می‌کند، تقدیر شود.

دانشجوی سابق اما سال‌هاست که خانه‌نشین است و شرایط را برای به صحنه بردن اثری تازه، مناسب نمی‌داند.

هرچند نسل جدید تماشاگران تئاتر نتوانسته‌اند هنرنمایی زنجان‎پور را روی صحنه ببینند، اما قدیمی‌های تئاتر نمی‌توانند حضور تاثیرگذار و استعداد شگرف او را در نمایش‌های «نگاهی از پل» و «ملاقات بانوی سالخورده» فراموش کنند

شاید اولین بازی حرفه‌ای او در تئاتر در نمایش «نگاهی از پل» بود که در کنار سوسن‌فرخ نیا به عنوان یکی دیگری از دانشجویان مستعد دانشکده هنرهای زیبا درخشید و بار دوم بود که خود را به عنوان استعدادی غیرقابل انکار اثبات کرد؛ در نمایش «ملاقات بانوی سالخورده» نوشته فردریش دورنمات و کار حمید سمندریان. او در آن نمایش نقش آالفرد ایل را بازی کرد که یکی از کارکترهای مهم نمایشی است و تفاوت سنی زیادی با آن داشت.

به انگیزه این تجلیل و به یاد حمید سمندریان، بخشی از صحبت‌های او را درباره زنجان‌پور مرور می‌کنیم:

«زنجان‌پور بسیار قابل قبول و باورپذیر بازی کرد. هرچند که آالفرد ایل از سن او دور بود ولی او نقش را به خوبی درک کرد. من استعداد زنجان ‌پور را در کلاس‌های دانشگاه شناختم. زمانی که شاگرد من بود، او را در اجراهای دانشگاهی دیده بودم و هیجان‌ها و انرژی‌های او را می‌شناختم. همان طور که در «نگاهی از پل» قدرت و انرژی خود را به نمایش گذاشت، در «ملاقات بانوی سالخورده» نیز به درونیات و عمق آلفرد ایل پی برد. دو نقش متفاوت و با بازی فراموش‌نشدنی زنجان‌پور. من برای رسیدن او به آلفرد ایل هیچ گونه درگیری نداشتم. زنجان‌پور به شدت خودش را متمرکز کرده بود تا به نقش برسد و آن طوری که من می‌خواهم بازی کند. او هم در بیرون و هم در درون به نقش رسید و خودش را هماهنگ کرد و به روح لحظه به لحظه نقش مسلط شد.

اما بخت با تماشاگران دهه هشتاد هم همراه بود تا یک بازی به یادماندنی دیگر از زنجان‌پور ببینند؛ در نمایش «شب هزار و یکم» به نویسندگی و کارگردانی بهرام بیضایی. نمایشی که در تالار چهارسو مجموعه تئاتر شهر روی صحنه رفت و در سه اپیزود گوناگون، نگاهی تازه به هزار و یک شب داشت. زنجان‌پور با همراهی مژده شمسایی و ستاره اسکندری در اپیزود دوم این نمایش بازی کرد تا برای تماشاگران نسل‌های بعدی تئاتر نیز خاطره زیبای دیگری از بازی‌های خود بسازد.

حالا این بزرگداشت همزمان با زادروز استاد او در خانه هنرمندان ایران، روز یکشنبه ۹ اردیبهشت ماه برپا می‌شود. حمید سمندریان، استاد او سال‌هاست که از دنیا رفته و بهرام بیضایی نیز به دلیل دوری از وطن، نخواهد توانست در این برنامه شرکت کند و این بزرگداشت با دو جای خالی همراه می‌شود.

بزرگداشت زنجان‌پور به کوشش کانون کارگردانان خانه تئاتر ایران، ساعت ۱۷ روز یکشنبه ۹ اردیبهشت ماه در تالار استاد جلیل شهناز خانه هنرمندان ایران برگزار می‌شود.

انتهای پیام

    

دیگر خبرها

  • دومین برنامه‌ سینماتک خانه سینما به مستندخوانی اختصاص یافت 
  • وقتی «خانه خدا» سینماها را شلوغ کرد
  • با ۵۰۰ میلیون تومان در کجای تهران می‌توان خانه رهن کرد؟
  • فیلمی که گدار یک روز قبل از مرگ خودخواسته کامل کرد
  • مرحله اول کنکور در مازندران در سلامت کامل برگزار شد
  • نمایش و نقد فیلم‌تئاتر «شهر آفتاب مهتاب» در سینماتک خانه هنرمندان
  • گروه های جشنواره هنرهای نمایشی مازندران معرفی شدند
  • معرفی گروه‌های راه یافته به مرحله استانی جشنواره هنر‌های نمایشی
  • من خلبان نیستم رسکیومن ارتشم! از سرهنگ بازنشسته هوانیروز  ارتش تا عمو کاووس «نون خ»
  • بزرگداشت اکبر زنجان پور و دو جای خالی